Zondag 27 november 2022 ging de Trilaterale Regeringsconferentie (TGC) in Wilhelmshaven (Duitsland) van start. PRW organiseerde tijdens de conferentie side-events over trilaterale programma’s als Swimway, Dark Sky, het Early Warning System voor het klimaat (EWS), Water as Leverage (WaL) en Sediment Solutions. Hieronder volgt een korte impressie.
Werkwijze PRW
Tijdens de conferentie reflecteerden we op de werkwijze die PRW de afgelopen periode hanteerde op weg naar een rijke Waddenzee. Met verschillende infographics en een poster maakten we inzichtelijk hoe het team van PRW werkte aan verschillende transities in het Waddengebied. Hieronder treft u de verschillende infographics aan. De 5 infographics zijn vrij te gebruiken door iedereen die met (transitie-)opgaven aan de slag gaat.
- infographic 12 jaar PRW
- infographic Denken in resultaatketens
- infographic Small wins theorie
- infographic Transitie-X
- infographic Theory U
Swimway
Martha Buitenkamp werkte de afgelopen zes jaar aan de trilaterale Swimway met PRW’ers Ingrid van Beek en Michiel Firet. Tijdens de conferentie geeft het drietal een workshop. Daarbij werden onder andere 6 bouwstenen uitgedeeld waarmee aan een gezonde onderwaternatuur kan worden gewerkt.
Uit analyse lijkt het een goed idee om de Kaderrichtlijn Marien (KRM) ook op de Nederlandse Waddenzee van toepassing te laten zijn. Dit is in Duitsland en Denemarken namelijk al het geval. Onlangs verschenen op onze website twee artikelen over de trilaterale onderwaternatuur:
- Een overzicht van de gesloten gebieden in de trilaterale Waddenzee vindt u hier.
- Aanbevelingen voor de toekomstige bescherming van de trilaterale onderwaternatuur vindt u hier.
Dark Sky
Sonja van der Graaf werkt samen met Deense en Duitse partners aan het Trilaterale Dark Sky Initiative. Vooral de samenwerking met Cristina Nazzari van de Partnership Hub van het Common Wadden Sea Secretariaat (CWSS) heeft de aansluiting met de trilaterale partners vergemakkelijkt. De afgelopen jaren is er samen veel bereikt, zoals een overzicht van de relatie tussen de Outstanding Universal Value van de Waddenzee en lichtvervuiling, de productie van een animatie over de relatie tussen kunstlicht bij nacht en trekvogels en een gezamenlijke lobby om meer aandacht voor duisternis te genereren. Op de conferentie werd de trilaterale visie op duisternis boven de Waddenzee ondertekend.
Een trilaterale partner (zoals het CWSS) is volgens Sonja van groot belang om verbindingen te leggen in de trilaterale samenwerking.
Hier treft u alle uitgaven rond het trilaterale Dark Sky Initiative.
Media aandacht
Diverse media besteedden aandacht aan het trilaterale Dark Sky Initiative, zo stond er een artikel in het Dagblad van het Noorden en was er een interview voor NPO 1.
Early Warning System
Hein Sas en Leo Bruinzeel werkten de afgelopen periode aan de opzet en uitwerking van het Early Warning System (EWS) voor het klimaat. Inmiddels is er een voorbeeldwebsite klaar, die Hein en Leo kunnen tonen aan geïnteresseerden. In het EWS wordt met een integrale blik gekeken naar de effecten van klimaatverandering op de populaties van verschillende diersoorten in de Waddenzee.
Tijdens de presentatie deed Hein Sas uit de doeken wat de mogelijkheden van het systeem zijn en hoe het ons beter kan informeren bij toekomstig handelen.
Water as Leverage
Jeroen van Herk en Titian Oterdoom werkten met het team van Watergezant Henk Ovink de afgelopen periode aan het Water as Leverage (WaL) programma voor het Waddengebied. Op de conferentie gaf Jeroen toelichting op de voorgestelde projecten en de voordelen die deze integrale werkwijze heeft voor diverse kustprojecten. De verdere ontwikkeling van het WaL Wadden programma wordt overgenomen door RVO Rijksdienst voor Ondernemend Nederland en de provincie Friesland middels een Interreg NSR voorstel.
Meer informatie over diverse kustprojecten vindt u onder andere op onze pagina’s Randen van het Wad en de Coalitie Klimaatbestendige Kustlijnen. Laatstgenoemde coalitie is onlangs voortgezet onder de leiding van het Wereld Natuur Fonds.
Sediment Solutions Community of Understanding
Wim Schoorlemmer, Hein Sas en Michiel Firet hebben met Nederlandse, Duitse en Deense partners het initiatief genomen voor een Community of Understanding (CoU) voor het verstandig omgaan met slib in de Waddenzee en het gesprek te bevorderen over nieuwe toepassingen van slib. In deze community, genaamd Sediment Solutions, participeren deelnemers met verschillende (praktische) kennis van sedimentbeheer in de trilaterale Waddenzee.
Een interessant voorbeeld van een nieuwe toepassing komt uit Lauwersoog, waar een Slibhub zijn intrede heeft gedaan. U leest hier meer over in dit interview met Klaas Laansma.
Toekomst trilaterale samenwerking
PRW ondersteunde de gemeenschap de afgelopen twee jaar. Onze ervaring is dat deze periode verlengd moet worden met een vervolgpartner om ervoor te zorgen dat de community de komende jaren verder kan. Voor de CoU Sediment Solutions betekent dat een kleine enthousiaste agendacommissie die op beperkte steun kan rekenen. Tijdens de conferentie riepen we sedimentliefhebbers in het Waddengebied op om zich aan te melden om de samenwerking met een aantal trilaterale collega’s van de CoU voort te zetten. En daarmee interessante activiteiten op het gebied van sediment enige tijd (1 of 2 jaar) op de agenda van de CoU te zetten. Lukt dit, dan komt steun van het CWSS beschikbaar en heeft de CoU een inspirerend, uiterst nuttig en lang leven.
