Onderzoekers en studenten van de Universiteit Wageningen zijn in 2016 gestart met het in kaart brengen van de effecten van het inplanten van helmgras op het strand van Terschelling. Dit project heet Windwerk. De eerste resultaten zijn inmiddels binnen. Het biedt kansen voor nieuwe vormen van strandontwikkeling.
Windwerk is een bijzonder landschap van honderd bij driehonderd meter op het strand van Terschelling. Het bestaat uit geometrisch vormen van helmgras en strobalen. De rechthoekige vormen zijn geïnspireerd op tekeningen van M.C. Escher. Met de wind als sturende kracht groeit het veld langzaam aan uit naar een duinlandschap met natuurlijke vormen.
Het project laat zien dat het helmgras de capaciteit van het strand om zand vast te houden vergroot. Dit gebeurt zonder de ontwikkeling van de voorduinen negatief te beïnvloeden. Uit het onderzoek blijkt nu dat er een duidelijk verschil te zien is in de ontwikkeling van strandduintjes wanneer er gebruik wordt gemaakt van verschillende beplantingspatronen. Ook de positie op het strand speelt een grote rol. Dit is een interessant gegeven, omdat op deze manier gevarieerd kan worden met de mate van zandinvang.
Monitoring
De monitoring wordt de komende tijd nog doorgezet met als doel om te onderzoeken of het helmgras de winter overleeft en de zandinvang beklijft. Om dit te kunnen beoordelen moet de ontwikkeling van de jonge duinen een langere tijd gevolgd worden, oftewel in alle seizoenen onder diverse condities.
© foto: Gerrit-Bart Volgers
Mogelijk vervolgonderzoek
Windwerk laat zien dat er jonge duinen gecreëerd kunnen worden op Terschelling. Maar er valt nog veel meer te ontdekken. Door een vergelijkbaar ontwerp op verschillende Waddeneilanden en kusttypen te toetsen, kan er gekeken worden naar waar en hoe het concept duurzaam toe te passen is. Er kan ook nog geëxperimenteerd worden met verschillende soorten planten. Zo wordt er op Terschelling alleen gebruik gemaakt van helmgras. Kortom, een zee aan ideeën!
Met de resultaten van de monitoring wordt in samenwerking met alle betrokken partijen een gezamenlijke agenda opgezet voor een vervolgtraject.
Samenwerking
Het onderstaande onderzoek is een coproductie van tal van partners. SLeM, Oerol, Sense of Place, Rijkswaterstaat, Staatsbosbeheer, Wageningen Universiteit, Water Atmosfeer en het Programma naar een Rijke Waddenzee. Daarnaast hebben tal van scholieren en studenten meegewerkt aan Windwerk.
FOTO’S: Gerrit-Bart Volgers
