Mosselzaadvisserij en zandpijpen

woensdag 14 mei 2014

Tijdens de onlangs gestartte mosselzaadvisserij zijn er veel zandkokerwormen gezien in de Waddenzee. Op de korte termijn is dat nadelig voor de mosselvissers. Maar de bijzondere beestjes hebben ook een groot voordeel; ze fungeren als biobouwer en zorgen voor diversiteit op ’t Wad.

Het belangrijkste nadeel is dat de zandkokerwormen, die beter bekend staan als zandpijpen, de mosselen kunnen overwoekeren. Soms gaan de mosselen daardoor dood. Veel mosselvissers kunnen ze daarom wel schieten.  

Reductie halfwasmosselen
Dat blijkt nu ook weer het geval. In Texelstroom, waar een grote bank halfwasmosselen aanwezig is, zijn veel zandkokerwormen (zandpijpen) gezien, waardoor deze mosselbank nu niet visbaar is . Het geschatte bestand halfwasmosselen is hier behoorlijk gereduceerd. Zandkokerwormen worden ook wel zandpijpen genoemd. Deze wormpjes bouwen zelf een beschermhulsje, door zandkorreltjes aan elkaar te plakken. 


Snelle vissers
Gelukkig voor de mosselvissers is er op andere plekken nog prima te vissen. Met name de mosselbank in de Noord Oost Meep is erg goed bevisbaar. Vorige week was er 1 dag nodig om het vastgestelde quotum (uiteindelijk 50.000 mton) op te vissen, sommige vissers presteerden het in enkele uren.  De pijpensteeltjes van zandwormen blijken goed substraat voor mosselzaad. Hier kunnen dan op de lange termijn nieuwe mosselbanken uit ontstaan. 
Voordeel van de zandpijpen
De zandpijpen hebben op de langere termijn echter ook grote voordelen. Ze kunnen namelijk substraat vormen voor schelpdieren. Ondermeer de hard geworden kokers zorgen er voor dat mosselzaad zich kan hechten en zodoende kan er weer een nieuwe mosselbank ontstaan. Maar ook andere jonge schelpdieren, zoals kokkels en nonnetjes vestigen zich tussen de zandbuisjes.
Uit het SIBES-onderzoek van het NIOZ blijkt dat ‘banken van zandkokerwormen’ gekenmerkt worden door een grote biodiversiteit. Op die manier is de zandpijp een biobouwer en helpt het dus mee aan een Rijke Waddenzee.