Het Kennis- en Koersdocument Eems-Dollard en bijbehorende Inspiratiekaart hebben een sleutelrol gespeeld in de huidige positieve ontwikkelingen rondom het Eems-estuarium. Vóór het verschijnen in 2012 was de kennis versnipperd en konden belanghebbende partijen elkaar moeizaam vinden.
Dat stelt Marlous van Herten in haar afstudeeronderzoek Puzzling over Power voor de Universiteit van Utrecht naar adaptief management in estuaria. Van Herten testte een aantal hypothesen over adaptief management aan de hand van een vergelijking tussen de Schelde en het Eems-estuarium. De conclusies werden getrokken na uitgebreid literatuuronderzoek en op basis van 24 interviews (12 over de Eems).
Krap jasje
De kernboodschap van het Kennis- en Koersdocument is dat de verhouding tussen lengte, breedte en diepte in het Eems-estuarium zoek is. Dit is ook wel bekend als de Gulden Snede. Door vaargeulverdiepingen en bedijkingen is de Eems in een te krap jasje gekomen. Dat leidt tot problemen voor de natuur.
Uit het onderzoek blijkt dat er na het ontsluiten van deze kennis veel minder in tegenstellingen werd gedacht en veel meer in overeenkomsten. Dat plaveide de weg voor de huidige resultaten die worden geboekt in het samenwerkingsverband E&E Eemsdelta. Ook vormt het een belangrijke basis in het IMP en het MIRT.
Regierol
Daarnaast roemen de geïnterviewden de rol van het PRW als netwerkorganisatie. Vanwege dat netwerk en het goede gebruik ervan is PRW in staat geweest om alle kennis te ontsluiten en hier voor draagvlak te ontwikkelen, aldus de onderzoekster.
Algemene adviezen
Op basis van het gehele onderzoek doet Van Herten een aantal algemene aanbevelingen voor adaptief management in estuaria:
– Er moet een partij – of consortium – zijn dat verantwoordelijkheid neemt.
– Denk niet in tegenstellingen maar in overeenkomsten.
– Conflict werkt niet (hoewel stap naar de rechter een goede stok achter de deur is)
– Investeer in volledig grensoverschrijdend estuarium-management, inclusief gezamenlijke projectorganisaties en een gezamenlijk monitoringssysteem
– Succes is ook afhankelijk van personen.
De Universiteit van Utrecht beloonde het afstudeeronderzoek van Van Herten met een 9. Frank van Laerhoven was haar begeleider.
