Het Programma naar een Rijke Waddenzee (PRW) heeft een praatplaat ontwikkeld over harde structuren in de Waddenzee. Hoe natuurlijk is dergelijk hard substraat in een zandig/slibbig ecosysteem? En wat zijn de menselijke invloeden op de Waddenzee? En welke maatregelen zijn vervolgens wel of juist niet van toepassing?
In opdracht van PRW heeft Arcadis de praatplaat grafisch vorm gegeven en inhoudelijk verder uitgediept. De afbeeldingen, inclusief een beslisboom, beginnen met de huidige status van het ecosysteem van de Waddenzee. Het systeem is volgens deskundigen op verschillende niveaus niet in evenwicht. De uiteindelijke vraag die voorligt, is of maatregelen met hard substraat zinvol zijn om de huidige status van het Waddengebied te verbeteren.
Eco-engineering
In het binnen- en buitenland wordt eco-engineering in toenemende mate gebruikt om een rijker en divers(er) onderwaterleven te creëren. Zou eco-engineering ook in het Waddengebied ingezet kunnen worden om een evenwichtiger ecosysteem te krijgen?
Drie dialogen
Rondom de huidige status en de ontwikkeling van de Waddenzee in relatie tot hard substraat zijn verschillende dialogen gaande. PRW heeft deze samengevat en geïllustreerd om het gesprek over mogelijke hard substraat pilots te faciliteren.
1. Hoe ontwikkelt de Waddenzee zich?
Wat is de huidige situatie? Wat zijn de ontwikkelingen en wat is een ‘gewenste’ toekomst? Wat kan de rol van hard substraat hierin zijn? En hoe beoordelen ‘we’ dat?
2. Wat zijn de gevolgen van menselijke invloeden?
Menselijke invloeden zoals baggeren, storten, visserij en (vaar)recreatie zijn er volop in de Wadden. Wat zijn de kansen en de risico’s en hoe kunnen deze gestimuleerd of juist beperkt worden? Is ‘niets-doen’ een optie?
3. Met welke hardsubstraat-maatregelen wordt welke effect bereikt?
Indien gewenst en noodzakelijk: Waar liggen de kansen voor hard substraat? Kan dat natuurlijk zijn (o.a. schelpdierbanken, kadavers van overleden dieren), kunstmatig (o.a. dijken, wrakken of kunstmatige riffen) of juist een combinatie van beide?
Pilot-projecten
De eerste twee dialogen lopen al in een bredere context. Het is belangrijk om daar ook de rol van hard substraat in mee te nemen. Om te zien in hoeverre hard substraat-maatregelen ook echt wat toevoegen, heeft PRW al de nodige pilots gestart, zoals bij scheepswrakken en de terugkeer van de platte oester.
Als de uitkomsten van de eerste twee dialogen in de toekomst vragen om de toepassing van hard substraat dan is tegen die tijd, door de pilots, ook praktische kennis beschikbaar.
