Overtollig slib omzetten in nuttige landbouwgrond

maandag 26 november 2018

Kan landbouwgrond een goede nieuwe bestemming zijn voor de overmaat aan slib in de Eems-Dollard? Die vraag vormt de rode draad van een gezamenlijk pilotproject van Waterschap Hunze en Aa’s, Provincie Groningen, Rijkswaterstaat en Groningen Seaports.

De Eems-Dollard is door inpoldering, en maatregelen om de bevaarbaarheid te vergroten, steeds troebeler geworden. Slib kan niet meer voldoende op een natuurlijke manier bezinken.

Binnen de pilot “ophogen landbouwgronden” wordt onderzocht of het slib uit de Eems-Dolard een nieuw leven kan krijgen als landbouwgrond. Het Waddenfonds investeert ruim € 800.000,– in het project. De totale kosten zijn € 1,6 miljoen, waarbij de projectpartners en het rijk het resterende deel financieren.

Dubbele winst

Inmiddels zetten meerdere projecten in op het verbeteren van de ecologische kwaliteit van het estuarium, via het programma Eems-Dollard 2050 . Eén ervan is het op grote schaal verwijderen van slib. De pilot “Ophogen landbouwgronden” (POL) richt zich op de vraag of landbouwgrond een goede bestemming is voor het slib.

Potentiële testgebieden voor deze proef zijn nabijgelegen veengronden.  Door verdroging stoten deze gronden veel CO2 uit. Deze grond is op te hogen met een laag slib uit de Eems-Dollard, waardoor de uitstoot van CO2 aanzienlijk wordt beperkt. Daarbij is ook oog voor een zo efficiënt mogelijke transportwijze.

Opschalen

In het project worden agrariërs en eigenaren van landbouwgronden betrokken. Het uiteindelijke doel is om kennis uit het project te gebruiken voor de opschaling van het POL-concept in het waddengebied en mogelijk ook daarbuiten.

Rijke Waddenzee

Het Programma naar een Rijke Waddenzee is nu gevraagd om, parallel aan de POL, een verkenning uit te voeren naar zaken die bij deze opschaling naar praktijkschaal relevant zijn. Dit past bij de aanjaagfunctie van PRW.

De mensen van  ED2050, RVO en PRW geven invulling aan deze verkenning langs twee sporen;

  1. wat komt er allemaal praktisch bij kijken (waar, met wie, hoeveel, kosten en baten)
  2. hoe zou het voor de regio een meerwaarde kunnen hebben (betere landbouwgrond, beter waterbeheer, vermindering uitstoot broeikasgassen, versterking landschap en natuur).

Potentiële locaties

Vorige maand heeft de projectgroep samen met LAMA architecten (inspiratiekaart) en Ineke Noordhoff (inspiratie-essay) het gebied bezocht. Kansrijke plekken zijn bezocht. Tussen de middag presenteerde boer en ondernemer André Edens het gezelschap op koffie en inspiratie. De oogst van de dag werd besproken in De Graanrepubliek in Bad Nieuweschans. Het rapport van de verkenning zal rond de jaarwisseling gereed zijn. Als aanzet voor verdere acties in 2019.

Paralelle Sporen

De opschaling, zoals verkend door PRW, maakt formeel geen onderdeel uit van de pilot Ophogen landbouwgronden en wordt ook niet uit de Waddenfondssubsidie (en bijdragen cofinancierders) betaald. Beide trajecten lopen naast elkaar waarbij er een goede onderlinge afstemming plaatsvindt.