Eerste BlijeVis over de Afsluitdijk

vrijdag 21 november 2014

Met de onthulling van de eerste BlijeVis van kunstenaar Bruno Doedens, vierden de initiatiefnemers van de Vismigratierivier vandaag de eerste stap in de realisatie van de Vismigratierivier bij Kornwerderzand. Een wereldwijde unieke doorgang voor vissen, dwars door de Afsluitdijk.  De Waddenvereniging, It Fryske Gea, Sportvisserij Nederland, Samenwerkingsverband Het Blauwe Hart en Vereniging Vaste Vistuigen Noord zijn trots op het feit hoe binnen een ongekend korte tijd een ambitieus idee werkelijkheid lijkt te worden. 

Arjan Berkhuysen, directeur Waddenvereniging: “Door heel goed samenwerken tussen natuurorganisaties, vissers, overheden en dankzij de steun van de Nationale Postcode Loterij gaan we iets bijzonders doen. Met projecten als deze kunnen we de lage visstanden in de Waddenzee en IJsselmeer verbeteren en tegelijkertijd een impuls geven aan de regionale economie. Ik vind het geweldig dat de betrokken overheden het zo goed hebben opgepakt.” 

Bijdrage EZ van 5 miljoen
Dat blijkt wel uit het feit dat vandaag Staatssecretaris Dijksma van het Ministerie van Economische Zaken (EZ), bekendmaakte mee te betalen aan de verdere ontwikkeling van de Vismigratierivier. “De Vismigratierivier is een internationaal uniek ontwerp waardoor belangrijke trekvissen als paling, spiering, houting en zalm ongehinderd via een open verbinding de Afsluitdijk kunnen passeren zonder dat er zout water in het IJsselmeer terecht komt. De aanleg van de Vismigratierivier is een mooi voorbeeld van synergie tussen waterveiligheid en natuur. Daarom draagt EZ 5 miljoen euro bij aan de realisatie van de Vismigratierivier.” 

De Nieuwe Afsluitdijk
Gedeputeerde Johannes Kramer van Provincie Fryslân namens het samenwerkingsverband De Nieuwe Afsluitdijk (DNA): We kunnen met recht zeggen dat we vooroplopen. Qua samenwerking: vissers die samen met natuurorganisaties hand in hand gaan en verschillende overheden die optreden als één overheid. Maar ook qua project zelf zijn we voorlopers, zoals we ooit eerder deden met de aanleg van Deltawerken en de Afsluitdijk.“

Kosten Vismigratierivier
Dinsdag 18 november 2014 kwamen overheden, bestaande uit DNA en het Rijk, overeen dat de opening door de dijk gelijk wordt aangelegd met de uitvoering van de Rijkswerkzaamheden aan de Afsluitdijk. Met de nieuwe bijdrage van EZ, komt de realisatie van de Vismigratierivier dichterbij. De provincies Noord-Holland en Fryslân zijn van plan € 5 miljoen bij te dragen. Daarnaast worden subsidies aangevraagd bij het Ministerie van Infrastructuur en Milieu, Europa en het Waddenfonds. De totale kosten van de Vismigratierivier bedragen 55 miljoen euro.

Winst voor natuur en economie
Het doorsteken van de Afsluitdijk wordt net zo’n historisch moment als toen in 1932 de laatste basaltblokken in het IJsselmeer werden gestort. Aan de voor- en achterkant van de nieuwe doorgang komt een kilometers lange rivier te liggen, waardoor trekvissen weer hun paai-, leef- en opgroeigebieden bereiken. Het unieke hiervan is dat dit bijna 24 uur per etmaal kan zonder dat het IJsselmeer verzilt. De Vismigratierivier verbetert de omstandigheden voor trekvissen, samen met de maatregelen van Rijkswaterstaat, het visvriendelijk sluisbeheer en de aanleg van een vispassage bij Den Oever. Naast de ecologische winst van de Vismigratierivier, is het ook een unieke kans voor recreatie en economie. Nu herinneren alleen de kleurrijke vissersdorpen aan de rijke visserij die er ooit was in de voormalige Zuiderzee, het huidige Blauwe Hart. Met een betere visstand is er uiteindelijk ook meer ruimte voor de beroeps- en sportvisserij. 

BlijeVissen
De Vismigratierivier moet een nieuwe toeristische trekpleister in de regio worden. De Nationale Postcode Loterij investeerde als eerste in het project, met een gift van ruim twee miljoen euro aan de Waddenvereniging en It Fryske Gea voor het ontwikkelen van een creatief concept waarmee de Vismigratierivier kan worden beleefd. Landschapsarchitect Bruno Doedens ontwikkelde een veelomvattend plan waar natuur en cultuur voor de bezoeker samen komen. In het oog springend is het landschapskunstwerk van honderden zogenaamde ‘BlijeVissen’, die boven het water uitsteken en meedraaien met het tij. Daarnaast komt er voor bezoekers toegankelijke informatie over vistrek en de geschiedenis van vismigratie.
BEKIJK de animatiefilm:  https://www.youtube.com/watch?v=T5_GFgFRjDg

Nieuw Nederlands icoon
De Afsluitdijk wordt gezien als icoon voor waterbouwend Nederland. Met de Vismigratierivier wordt daar volgens de initiatiefnemers, een nieuw hoofdstuk aan toegevoegd. Het is een inspirerend voorbeeld van hoe natuur, cultuur, economie en waterveiligheid hand in hand kunnen gaan. Berkhuysen: “Dit project is symbool voor de nieuwe manier hoe we met onze omgeving omgaan en hoe we daar samen verschil in kunnen maken. Niet langer vechten tegen, maar samenwerken met de natuur voor een betere visstand en krachtige impuls aan toerisme.”