Dreigende eenvormigheid van kwelders kan aangepakt worden

dinsdag 24 maart 2015

De natuurwaarden van de kwelders langs de vastlandskust van de Waddenzee worden bedreigd doordat ze nog altijd opslibben en de plantensoort zeekweek steeds dominanter wordt. Maar met de juiste mix van beheermaatregelen kan dit probleem worden aangepakt.

Dit blijkt uit het onderzoek rapport ‘Verjonging van half-natuurlijk kwelders en schorren’ (Bregje van Wesenbeek et al., 2014). Dit rapport is in opdracht van Ontwikkeling + Beheer Natuurkwaliteit (OBN) uitgevoerd. Het Programma naar een Rijke Waddenzee is één van de ondersteunende partijen.

De trend van opslibbing en de dominantie van de zeekweek-plant zijn mede een probleem, omdat het zo moeilijker wordt om aan de strenge kwaliteitseisen van Natura 2000 te voldoen.

Diversiteit in gevaar
Kwelders die te hoog worden komen steeds minder onder invloed van de zee, waardoor de plantensoort zeekweek gaat domineren. Door deze tarwe-achtige plant dreigt de kwelder te verruigen, waardoor vogelsoorten verdwijnen en andere kwelderplanten minder kans maken. Hierdoor vermindert de biodiversiteit van het kwelderlandschap.

Maatregelen
De onderzoekers hebben ontdekt dat de mate van opslibbing en zeekweekdominatie per kwelderzone en per deelgebied verschilt. Per zone en per gebied moet gekeken worden wat de beste maatregelen zijn. Dat kunnen ‘traditionele’ maatregelen zijn zoals beweiding, beperking van de ontwatering of verminderd onderhoud aan rijshouten dammen.

Mocht dat niet afdoende zijn, dan kunnen er maatregelen worden genomen die verder gaan, zoals verkwelderen van zomerpolders of het terugleggen van dijken. Mogelijk komt ook (diep) afgraven in aanmerking.

De onderzoekers doen de aanbeveling om te opereren vanuit de ‘leren door doen’ filosofie: monitor de gevolgen van maatregelen goed en gebruik deze ervaringen om het kwelderbeheer (ook op andere locaties) doelgerichter te maken.

Kwelderbeheer Waddenzee
PRW zal dit rapport gebruiken om, samen met betrokkenen, verder uitvoering te kunnen geven aan een totaalstrategie voor de vastelandskwelders langs de Nederlandse Waddenzee. Uiteindelijk doel is de biodiversiteit langs de randen van het Wad te verhogen.