Vorige week dinsdag publiceerde het Friesch Dagblad een verhaal over de dalende vogelstand in de Waddenzee. Vooral met broedvogels gaat het slecht. En met Nederlandse broedvogels gaat het dan nog weer slechter als in het Duitse- en Deense Waddengebied.
De uitkomst van het onderzoek is niet nieuw, maar wel alarmerend. De Joint Monitoring Group of Breeding Birds in the Wadden Sea (JMBB) telt de vogels sinds 1991 en publiceert jaarlijks over de trends. Dat is dan terug te lezen in het rapport Trends of Breeding Birds in the Wadden Sea 1991-2013. Dit jaar is voor het eerst gekeken naar de bewegingen sinds 2002. Daaruit blijkt dat de afname in de afgelopen tien jaar sterker was dan in de tien jaar daarvoor.
Er moet dus snel wat gebeuren, wil je de wadvogels voor het gebied behouden. Veel vogels zijn van de Waddenzee afhankelijk voor hun voortbestaan. Dit gegeven is ook één van de belangrijkste pijlers van de Werelderfgoederkenning.
Daarom legt het Programma naar een Rijke Waddenzee in haar nieuwe Programmaplan 2015-2018 niet alleen meer de focus op trekvogels, maar ook op broedvogels. Uiteindelijk doel is een gezonde vogelstand voor de gehele Waddenzee (en ver daar buiten).
Trekvogels
Veel vogels verblijven slechts een gedeelte van hun leven in de Waddenzee. Ze leven van de toendra’s van Rusland tot aan de kuststrook van Zuid-Afrika. Om effectieve maatregelen te kunnen nemen, is meer kennis essentieel. Vooral onze kennis over de vogels in Afrika is beperkt. PRW heeft hier gewerkt aan het vergroten van de kennis. Bijvoorbeeld door workshops, aanschaf van verrekijkers, rekruteren van tellers, en vertalingen van vogelatlassen. Dit resulteerde in 2014 tot de allereerste simultaantelling langs de Oos-Atlantische vliegroute van trekvogels.
De data van deze simultaantelling zijn inmiddels ge-analyseerd en vergeleken met losse waarnemingen vanaf 2003. Op dit moment worden de laatste puntjes op de i gezet, maar de uitkomsten van het onderzoek zijn verassend. Medio september wordt dit onderzoek openbaar.
Broedvogels
Met veel broedvogels gaat het slecht. Hiervoor ontwikkelt PRW een aparte strategie die juist is toegespitst op lokale factoren. Overspoelingen, predatie en gebrek aan voedsel zijn bekende problemen. Maar ook verstoring door recreatie is een probleem voor vogels.
Door de de campagne “Ik pas op het Wad” worden inmiddels minder vogels verstoord door vaarrecreanten, zo meldde eerder al de Waddenunit. Schippers houden zich steeds vaker en beter aan de Erecode. Daarnaast werkt PRW met tal van partners aan meer en betere broedgelegenheid. Denk bijvoorbeeld aan het nieuwe vogeleiland bij de Vismigratierivier door de Afsluitdijk, de versterking van Griend of de vogeleilanden in de Eems-Dollard. Na de zomer gaat PRW kijken wat de mogelijkheden zijn om predatie van met name vossen terug te dringen. De verduurzaming van de visserij moet zorgen voor een beter voedselaanbod.
